Discriminatie op de arbeidsmarkt is al jaren een probleem in Nederland. Het probleem komt in verschillende vormen voor. In dit artikel gaan we echter in op één bepaalde vorm van discriminatie. Namelijk: discriminatie op basis van je ras. Simpel gezegd, Jan wordt in Nederland eerder aangenomen dan Mohammed.
Voordat we wat dieper ingaan op discriminatie op basis van iemands ras, moet het woord discriminatie uitgelegd worden. De website van de Rijksoverheid legt het woord zo uit: ‘discriminatie betekent dat er onterecht verschil wordt gemaakt in de behandeling van mensen’. De website geeft daarnaast aan dat er verschillende redenen zijn voor discriminatie, die vind je hier. Maar in dit artikel kijken we alleen naar discriminatie op basis van huidskleur, afkomst, nationale of etnische achtergrond.
Kwart van de Nederlanders ervaart nog steeds discriminatie
Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau in 2018 blijkt dat 27% van de Nederlandse bevolking discriminatie ervaart. Dat getal zegt iets over de mate waarop er in Nederland gediscrimineerd wordt. Het is een groot probleem. 5% van de werkzoekenden die gediscrimineerd worden, geeft als gevolg van discriminatie het zoeken naar werk op. Dat is natuurlijk ernstig. Het onderzoek toont dus aan dat discriminatie nog een groot probleem is en grote gevolgen heeft.
Nederlanders worden eerder uitgenodigd
Uit onderzoek van Bram Lancee, Lex Thijssen en Marcel Coenders in 2019 blijkt dat mensen met een migratieachtergrond minder snel worden uitgenodigd op sollicitatiegesprek dan mensen met een Nederlandse achtergrond. De mensen met een Nederlandse achtergrond hebben gemiddeld 30% meer kans om een reactie op hun sollicitatie te krijgen dan kandidaten met een migratieachtergrond. Maar wie worden er nou eigenlijk het meest gediscrimineerd? Een Amerikaan die in Nederland is komt wonen, wordt minder snel gediscrimineerd dan bijvoorbeeld iemand uit Marokko. Het onderzoek heeft dan ook aangetoond dat vooral niet-westerse mensen het meest gediscrimineerd worden. Om het heel simpel te stellen: als Jan en Mohammed voor tien banen solliciteren, is de kans groot dat Jan het vaakst gecontacteerd wordt.
Op onderzoek uit!
Ik wilde zelf ook een mini-onderzoek uitvoeren. Ik was namelijk erg benieuwd naar de vraag of ‘Jan’ vaker gebeld of gemaild zou worden. Daarom heb ik twee personen verzonnen: Amir Allaoui en Roel de Jong. In de foto’s hieronder vind je hun CV’s, pasfoto’s en motivatiebrieven. Let op: de pasfoto’s zijn niet echt. Via deze site ben ik aan de foto’s gekomen. Deze site is zo ontworpen dat hij bij elke keer herladen een nieuw niet bestaand persoon laat zien. Achter de site zit een slimme computer die dus niet-bestaande mensen kan creëren. Naast de foto’s en de CV’s die daarbij horen, heb ik ook voor beiden personen een motivatiebrief geschreven.
Gebruik de pijlen < > om alle foto’s te bekijken
De resultaten
Voor het onderzoek heb ik met beide personen bij tien bedrijven gesolliciteerd. De motivatiebrieven van Roel en Amir zijn nagenoeg hetzelfde en in hun CV’s heb ik dezelfde soort opleidingen en hoeveelheid ervaring gezet. Uit de resultaten blijkt dat ze beiden zeven keer zijn uitgenodigd om op gesprek te komen. De resultaten sluiten dus niet per se aan op de eerder genoemde onderzoeken. Nu is mijn onderzoek erg klein en kan ik er dus geen echte conclusies uit halen. Wel kun je je afvragen hoe het kan dat ze beiden evenveel uitgenodigd zijn.
Verschil tussen HBO en MBO
Een onderzoek uit 2007 van Anne Kleijn Hesselink onderzocht of mensen met een Arabische migratieachtergrond gediscrimineerd worden op basis van hun naam en/of hobby’s. De door mij gekozen naam Amir Allaoui is natuurlijk een Arabische lijkende naam. Uit het onderzoek kwam naar voren dat goed opgeleide mensen met een Arabische migratierachtergrond juist positief gediscrimineerd worden. Hun prestaties worden namelijk vergeleken met de prestaties van minder goed opgeleide mensen met een Arabische migratieachtergrond. Dit zorgt er volgens het onderzoek voor dat bijvoorbeeld iemand als Amir Allaoui positief gediscrimineerd zou kunnen worden. Nu is mijn onderzoek te klein om deze conclusie te mogen maken, maar het kan dus wel een reden zijn waarom Amir net zo vaak gebeld is als Roel. Een andere reden kan natuurlijk zijn dat Roel en Amir simpelweg even geschikt zijn voor de baan.
Oplossingen
Eén van de mogelijke oplossingen die vaak voorgesteld wordt is anoniem solliciteren. Dan ziet een werkgever alleen iemands CV en geen foto en naam. Het onderzoek van mevrouw Hesselink geeft aan dat anoniem solliciteren alleen niet de beste oplossing is voor hoog opgeleide mensen met een Arabische migratieachtergrond. Hun voordeel van positieve discriminatie valt namelijk weg wanneer zij anoniem solliciteren. Maar voor laag opgeleide mensen met een migratieachtergrond en anderen kan anoniem solliciteren zeker een oplossing zijn. Een andere mogelijke oplossing ligt bij de werkgevers zelf, zij zijn namelijk de mensen die zorgen voor de discriminatie. Zij schakelen dan bedrijven in die de sollicitaties behandelen en zorgen ervoor dat daar niet bij wordt gediscrimineerd.
1 reactie