MOE-migranten belangrijk voor onze economie

In Nederland werken veel arbeidsmigranten. Elk jaar komen er veel Poolse mensen naar dit land om te werken. Hoe belangrijk zijn zij voor de economie in Nederland en in welke branche werken zij vooral?

MOE-migranten

De laatste jaren neemt het aantal MOE-migranten steeds meer toe. MOE staat voor Midden- en Oost Europa. Wat we weten van de migranten is vaak gebaseerd op vooroordelen en zo geldt dat ook bij Poolse mensen die naar Nederland immigreren. Arbeidsmigranten zijn welkom en werkgevers zijn blij met hen, omdat zij flexibel zijn. Het loon dat de werkgevers betalen aan de arbeidsmigranten is een relatief goed salaris voor de arbeidsmigranten in vergelijking tot hun lonen in hun land van herkomst. Toch worden MOE-migranten vaak onterecht op een laag niveau weggezet, waardoor ze in een tijdelijk dienstverband terecht komen. Hierdoor ontvangen zij geen toeslagen en komen ze niet verder dan de aanvangsschaal. Bij het inschalen wordt er niet gekeken naar kwalificaties. Er is geen realistisch beeld van wat arbeidsmigranten wel en niet kunnen en daarmee worden ze vaak tekort gedaan. Deze arbeidsovereenkomsten zijn niet goed geregeld, maar toch gaan zij akkoord, aangezien het salaris goed is voor hen.

Jan Cremers, onderzoeker en socioloog, deed jarenlang onderzoek naar arbeidsmigranten. In een interview aan Cubiss laat hij weten dat dingen aan het veranderen zijn. “MOE-migranten raken meer doordrongen van hun waarde, de Nederlandse arbeidsmarkt wordt krapper én in de grote steden in Polen gaan de lonen langzaam omhoog. Door deze ontwikkelingen wordt de druk om naar Nederland te migreren lager. Voor de Nederlandse economie is dat problematisch. We zijn in bepaalde regio’s en bedrijfstakken afhankelijk geworden van de inzet van MOE-migranten. Een goede reden om op een nettere manier met de arbeidsvoorwaarden van MOE-migranten om te gaan.” Kortom, de economische bijdrage van de Polen die hierheen komen is groots en belangrijks voor ons land.

Laagopgeleide migranten uit Polen

Er wordt vaak gezegd dat alleen laagopgeleiden naar Nederland komen. De SER en het ministerie SZW hebben hier onderzoek naar gedaan. Het blijkt dat Polen die hier naartoe komen om te werken relatief goed opgeleid zijn. Er is gekeken naar Polen die in Nederland wonen tussen de 18 en 49 jaar. In het onderzoek is er een steekproef gedaan op 500 Polen die werken in Nederland. Ruim 75% van hen heeft een startkwalificatie. De andere 25% is zelfs hoogopgeleid.

In 2018 heeft het SCP (Sociaal en Cultureel Planbureau) gemeten hoeveel van de Poolse migranten in Nederland werken. Toen bleek dat 75% van de Poolse migranten betaald werken. Dit percentage staat ongeveer gelijk aan die van Nederlands. Wat opvalt is dat Poolse mensen wel vaker flexkrachten zijn dan Nederlanders. Zo’n 42% van de 75% heeft een flexcontract. Onder de Nederlanders heeft zo’n 22% een flexcontract.

Veel voorkomend

De Polen zijn als arbeidsmigranten één van de meest voorkomende migrantengroepen in Nederland. Ze zijn op plek zes op dit moment. Op 1 december 2020 telde Nederland 207,264 duizend (geregistreerde) Poolse migranten. In 2019 kreeg Nederland er veel immigranten bij vanuit India, Sovjet-Unie, Duitsland, Roemenië, Turkije en Polen. De meeste immigranten die in 2019 naar Nederland kwamen uit Polen. 27,215 duizend immigranten met een Poolse migratieachtergrond kwamen hierheen. Dat is een stuk meer dan alle andere migranten met andere migratieachtergronden die in 2019 naar Nederland kwamen, die cijfers zaten allemaal onder de dertien duizend.

Volgens hoogleraar Jan Latten van de Universiteit van Amsterdam staat de arbeidsmarkt direct in verband met het aantal immigranten dat hierheen komt. Hij vertelt dat dit bijvoorbeeld te maken heeft met vergrijzing en tekort in personeel. Daarom zijn bedrijven in Nederland blij met personeel uit het buitenland. Polen is een economisch sterk land. Waarom is Nederland toch aantrekkelijk voor Poolse mensen? “Dat komt omdat je in Polen een normaal leven kan leiden van een gemiddeld salaris, maar als zij in Nederland komen werken verdienen ze toch meer. Dit kunnen zij gebruiken om te sparen”, zegt hoogleraar Jan Latten.

Branch

In 2018 werden er meer dan 838 duizend banen in Nederland uitgevoerd door immigranten. Poolse migranten staan bovenaan met 180 duizend banen van de 838 duizend banen waarin migranten werkzaam zijn. Uit cijfers van het CBS blijkt ook dat dat werknemers uit Midden- en Oost-Europa de laagste uurlonen hebben in Nederland. Daaronder vallen werknemers uit Polen, Bulgarije, Roemenië en Hongarije. Tussen de 70 en 80 procent van deze groep krijgt minder dan 15 euro per uur. Dat wil niet zeggen dat dat een slecht uurloon is, maar het is de minst hoge in vergelijking met andere migrantengroepen in Nederland. Migranten uit een buurland zoals Duitsland worden het best betaald.

In 2018 was dit het gemiddelde uurloon van Polen in Nederland (ongeveer 200 duizend mensen):

0 tot 10 euro: 17,4 procent
10 tot 15 euro: 65,4 procent
15 tot 20 euro: 12,4 procent
20 tot 25 euro: 2,4 procent
25 tot 30 euro: 1,0 procent
30 euro of meer: 1,1, procent

In 2019 is er door het CBS een overzicht gemaakt in welke branches de Polen in Nederland werkzaam zijn (ongeveer 202 duizend mensen):

Zakelijke dienstverlening: 69,5 procent
Landbouw, bosbouw en visserij: 7,3 procent
Nijverheid en energie: 6,7 procent
Bouwnijverheid: 1,7 procent
Handel en vervoer: 10,4 procent
Horeca: 1,2 procent
Niet-commerciële dienstverlening: 2,7 procent
Overig: 1,0 procent

Deze cijfers laten zien dat het beeld dat de meeste mensen hebben over Polen en hun werkzaamheden onjuist zijn. De meeste migranten uit Polen werken in de zakelijke dienstverlening. Welke banen vallen bijvoorbeeld onder zakelijke dienstverlening?: